Cách lái xe an toàn trong sương mù tránh rủi ro

Cảm giác lo lắng, căng thẳng khi phải cầm lái xuyên qua màn sương trắng, đặc biệt trên các cung đường cao tốc hay đèo núi, là điều mà bất kỳ tài xế nào cũng thấu hiểu. Bài viết này Cố vấn bán hàng Nguyễn Thị Phương của Honda Ôtô Phúc Thọ sẽ hướng dẫn chi tiết và thực tế những kỹ năng cần thiết, dễ áp dụng ngay lập tức, giúp bạn giữ vững tay lái và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho mọi hành trình.

Vì sao sương mù là “kẻ thù” của người cầm lái?

Sương mù không chỉ đơn thuần là một hiện tượng thời tiết, nó là một tổ hợp những yếu tố gây nguy hiểm trực tiếp đến an toàn của người lái xe.

• Giảm mạnh tầm nhìn: Đây là yếu tố nguy hiểm nhất. Trong điều kiện sương mù dày đặc, tầm nhìn phía trước có thể bị rút ngắn xuống chỉ còn 30-50 mét, khiến tài xế không đủ thời gian để phản ứng với các tình huống bất ngờ.
• Gây lóa mắt: Các hạt hơi nước li ti trong không khí hoạt động như một tấm gương, phản chiếu mạnh ánh sáng từ đèn pha. Điều này tạo ra một “bức tường ánh sáng” trắng xóa, làm lóa mắt người lái và càng làm giảm tầm nhìn.
• Mặt đường trơn trượt: Sương mù khiến mặt đường luôn trong tình trạng ẩm ướt, làm giảm độ bám của lốp xe. Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm ở các khu vực đèo dốc hoặc khúc cua, dễ dẫn đến mất lái.
• Hạn chế hiệu quả của hệ thống hỗ trợ lái (ADAS): Các cảm biến, camera và radar của hệ thống hỗ trợ lái có thể bị hơi nước che mờ hoặc nhiễu sóng, làm giảm hoặc vô hiệu hóa các tính năng an toàn như phanh khẩn cấp tự động hay kiểm soát hành trình thích ứng.
• Tăng căng thẳng cho người lái: Việc phải liên tục tập trung cao độ trong điều kiện tầm nhìn hạn chế khiến tài xế nhanh chóng mệt mỏi, căng thẳng, dễ đưa ra những phán đoán và xử lý sai lầm.

7 Nguyên tắc vàng giúp lái xe an toàn trong sương mù 

Để đối phó với “kẻ thù” vô hình này, việc nắm vững và tuân thủ các nguyên tắc an toàn là điều kiện tiên quyết.

Giảm tốc độ, giữ khoảng cách an toàn

Đây là quy tắc quan trọng nhất. Hãy chủ động giảm tốc độ ngay khi nhận thấy có sương mù và duy trì một khoảng cách an toàn lớn hơn nhiều so với bình thường với xe phía trước.

• Áp dụng quy tắc 4-5 giây: Chọn một vật cố định bên đường (cột mốc, biển báo). Sau khi xe trước đi qua vật đó, hãy bắt đầu đếm. Nếu bạn đến vật đó trước khi đếm hết 4 hoặc 5 giây, bạn đang ở quá gần.
• Lý do: Tầm nhìn ngắn hơn và mặt đường trơn trượt đòi hỏi bạn cần nhiều thời gian và quãng đường hơn để có thể phanh dừng an toàn.

Bật đèn chiếu gần (cos) và đèn sương mù

Sử dụng đèn đúng cách là chìa khóa để “nhìn và được nhìn thấy” trong sương mù.

• Tuyệt đối không bật đèn pha (đèn chiếu xa): Như đã giải thích, ánh sáng từ đèn pha sẽ bị phản xạ ngược, gây lóa mắt và làm tình hình tệ hơn.
• Sử dụng đèn cos và đèn sương mù: Đèn cos (chiếu gần) và đèn sương mù (thường có ánh sáng vàng) có khả năng “xuyên” sương tốt hơn, giúp bạn quan sát mặt đường và các vật cản ở gần rõ hơn.
• Lưu ý: Chỉ bật đèn sương mù khi sương thực sự dày. Tắt chúng đi khi tầm nhìn đã cải thiện để tránh gây chói mắt cho các phương tiện khác.

Tắt chế độ cruise control và các hỗ trợ tự động

Dù rất tiện lợi, các hệ thống kiểm soát hành trình (Cruise Control) hay kiểm soát hành trình thích ứng (Adaptive Cruise Control) không được thiết kế cho điều kiện thời tiết xấu.

• Tại sao không nên dùng? Các hệ thống này có thể không nhận diện kịp các phương tiện dừng đột ngột hoặc chướng ngại vật trong sương mù. Việc phanh hay tăng tốc đột ngột của hệ thống có thể gây nguy hiểm trên đường trơn.
• Hãy kiểm soát thủ công: Tự mình điều khiển chân ga và chân phanh sẽ giúp bạn chủ động và an toàn hơn trong mọi tình huống.

Quan sát vạch kẻ đường, bám theo làn

Khi không thể nhìn xa, vạch kẻ đường chính là người dẫn đường đáng tin cậy nhất của bạn.

• Làm sao để đi đúng hướng? Hãy tập trung quan sát và bám theo vạch tim đường (vạch phân chia hai chiều) hoặc vạch kẻ lề đường bên phải. Điều này giúp bạn luôn đi đúng làn của mình.
• Không bám đuôi xe trước: Đừng chạy theo đèn hậu của xe phía trước một cách mù quáng. Họ có thể đột ngột chuyển làn hoặc đi sai đường, và bạn sẽ bị cuốn theo tình huống nguy hiểm đó.

Xử lý kính lái bị mờ hoặc đọng hơi nước

Sự chênh lệch nhiệt độ trong và ngoài xe khiến kính lái dễ bị mờ, làm cản trở nghiêm trọng tầm nhìn.

• Cách xử lý nhanh: Bật điều hòa (A/C) để làm khô không khí, chọn chế độ lấy gió trong và hướng gió thổi lên kính lái. Kích hoạt chức năng sấy kính trước và sau (nếu có).
• Cân bằng nhiệt độ: Nếu cần, hãy hạ hé cửa kính khoảng 1-2 cm để giúp cân bằng nhiệt độ và độ ẩm.
• Giải pháp lâu dài: Cân nhắc sử dụng các dung dịch chống bám hơi nước hoặc phủ nano cho kính lái để hạn chế tình trạng này.

Không vượt xe khác khi tầm nhìn kém

Vượt xe trong sương mù là một hành động cực kỳ mạo hiểm, là nguyên nhân của nhiều vụ tai nạn đối đầu thảm khốc.

• Quy tắc vàng: “Nếu không thể nhìn rõ quãng đường 100 mét phía trước, tuyệt đối không được vượt.”
• Hãy kiên nhẫn: Di chuyển chậm một chút còn hơn là đối mặt với rủi ro va chạm trực diện. Hãy chờ đến khi sương tan hoặc đến đoạn đường có tầm nhìn quang đãng.

Dừng xe an toàn nếu sương quá dày

Khi tầm nhìn giảm xuống mức cực kỳ nguy hiểm (dưới 20-30 mét), việc tiếp tục di chuyển là quá mạo hiểm. Hãy tìm cách dừng xe một cách an toàn.

• Tìm nơi dừng hợp lý: Cố gắng di chuyển xe đến trạm dừng nghỉ, khu vực lề đường rộng và thoáng, càng xa làn xe chạy càng tốt.
• Bật tín hiệu cảnh báo: Ngay khi tấp vào lề, hãy bật đèn cảnh báo nguy hiểm (hazard). Nếu phải dừng lâu, hãy đặt tam giác phản quang cách đuôi xe ít nhất 30 mét.
• Tránh dừng ở vị trí nguy hiểm: Tuyệt đối không dừng xe giữa đường, trên cầu, hoặc ở những nơi khuất tầm nhìn.

Cách xử lý khi gặp tình huống khẩn cấp trong sương mù

Dù đã chuẩn bị kỹ, bạn vẫn có thể gặp những tình huống bất ngờ. Hãy bình tĩnh và áp dụng các bước xử lý sau.

Khi xe mất phương hướng / không nhìn rõ làn đường

Giảm tốc độ một cách từ từ, bật xi-nhan phải và nhẹ nhàng điều khiển xe bám sát vào mép đường bên phải. Không dừng đột ngột giữa làn xe vì có thể gây tai nạn cho xe phía sau. Nếu buộc phải dừng, hãy thực hiện như quy tắc số 7.

Khi kính mờ nhanh, không kịp xử lý

Kích hoạt đồng thời chế độ sưởi kính trước và sau. Bật A/C, tăng tốc độ quạt gió lên mức tối đa và hướng toàn bộ gió lên kính. Tuyệt đối không dùng tay hay khăn để lau kính khi xe đang chạy vì sẽ làm bạn mất tập trung.

Khi sương mù kèm trời mưa nhẹ

Tình huống này làm đường càng trơn trượt. Hãy kết hợp bật gạt mưa ở tốc độ chậm hoặc theo cảm biến. Luôn giữ đèn ở chế độ chiếu gần (cos) và tập trung quan sát vệt bánh xe của xe đi trước để giữ đúng hướng.

Khi thấy xe khác bật đèn hazard

Giữ khoảng cách thật xa và giảm tốc độ. Đừng cho rằng họ đang di chuyển. Đèn hazard có thể báo hiệu xe đang gặp sự cố, chuẩn bị dừng hoặc đã dừng hẳn. Hãy chuẩn bị cho mọi tình huống và chỉ vượt qua khi thật sự an toàn.

Kiểm tra xe trước khi di chuyển trong sương mù

Sự chuẩn bị tốt luôn là bước khởi đầu cho một hành trình an toàn. Trước khi đi vào vùng có sương mù, hãy dành vài phút để kiểm tra:

• Hệ thống đèn: Đảm bảo đèn pha, cos, đèn sương mù, xi-nhan, và đèn hazard đều hoạt động hoàn hảo.
• Gạt mưa và nước rửa kính: Gạt mưa phải sạch, không bị chai cứng. Bình nước rửa kính phải đầy.
• Kính và gương: Lau sạch toàn bộ kính lái (cả trong lẫn ngoài), gương chiếu hậu và camera lùi.
• Lốp và phanh: Kiểm tra để đảm bảo áp suất lốp đúng tiêu chuẩn và hệ thống phanh hoạt động tốt.
• Trang bị khẩn cấp: Luôn mang theo áo phản quang, đèn pin và tam giác cảnh báo trong xe.

Câu hỏi thường gặp lái xe trong sương mù?

Dưới đây là giải đáp cho một số thắc mắc phổ biến khi lái xe trong sương mù.

Có nên bật đèn hazard khi lái xe trong sương mù không?

Không nên. Đèn hazard chỉ được sử dụng khi xe bạn dừng lại do gặp sự cố. Bật đèn này khi đang chạy sẽ gây khó hiểu cho xe khác và khiến họ không nhận biết được khi nào bạn xi-nhan.

Đèn sương mù khác gì đèn cos? Khi nào nên bật?

Đèn sương mù có góc chiếu rộng và thấp hơn đèn cos, thường có ánh sáng vàng giúp bám đường tốt hơn. Bạn chỉ nên bật đèn sương mù khi sương rất dày, làm tầm nhìn giảm xuống dưới 50m.

Có nên bật pha để nhìn xa hơn không?

Tuyệt đối không. Đèn pha sẽ tạo ra một “bức tường sáng” phản chiếu lại, làm bạn bị lóa và gần như không thấy gì. Luôn sử dụng đèn cos.

Làm sao chống mờ kính khi trời lạnh và sương dày?

Cách hiệu quả nhất là bật A/C để làm khô không khí, kết hợp với sấy kính. Mở hé cửa sổ một chút cũng giúp cân bằng nhiệt độ và giảm đọng sương.

Có nên bám theo xe trước trong sương để dễ định hướng?

Không nên bám quá gần. Hãy giữ khoảng cách an toàn theo quy tắc 4-5 giây và dùng vạch kẻ đường làm kim chỉ nam chính để tránh bị xe trước dẫn sai làn hoặc gặp tai nạn dây chuyền.

An toàn bắt đầu từ tầm nhìn

Đừng để sương mù cản bước những hành trình của bạn. Hãy chủ động trang bị kiến thức và chuẩn bị cho chiếc xe của mình một cách tốt nhất.

Hành động vì an toàn ngay hôm nay! Liên hệ Honda Ôtô Phúc Thọ để được kiểm tra hệ thống đèn, gạt mưa và kính lái miễn phí hotline 084.323.6666

Đinh Thuỳ

Với kinh nghiệm dày dặn, tôi tự tin mang đến cho khách hàng những thông tin chính xác và hữu ích về các dòng xe Honda, từ những mẫu xe sedan tiết kiệm nhiên liệu như City, Civic đến những mẫu SUV mạnh mẽ như CR-V, HR-V.